Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki telif hakları hukuku son derece komplike ve karışık bir alandır. Gerek Türk Hukukunda gerekse diğer ülkelerin hukukunda telif hakkı davaları her zaman hukukçular arasında çeşitli tartışmalara yol açmış ve çoğu konuda görüş ayrılıları yaşanmasına sebebiyet vermiştir.
Bu makalemizde ülkemizdeki yargı makamlarının çoğunlukla verdiği kararlar derlenmiş ve kamuoyunda yanlış bilinen ancak yasal düzenlemeleri ve sonuçları farklı olan sıklıkla karşılaştığımız bası hususlar üzerinde durulmuştur.
1. Başka Bir Sunucuda Barındırılan İçeriği Kendi Web Sitemde EMBED / IFRAME Kodu İle Paylaşmam Telif Hakkı İhlaline Sebep Olmaz
Yanlış bilinen mitlerden en rağbette olanı web sitenizde bir içeriği gömme yolu ile paylaşarak sorumluluktan kurtulabileceğinizi düşünmenizdir. Örneğin VK isimli streaming servisine 3. Bir kişi tarafından yüklenen bir filmi embed kodu ile kendi sitenizde paylaşmanız hak sahibinin rızası olmaması nedeniyle bir telif hakkı ihlaline neden olacaktır. Hatta size garip gelebilir ancak VK’nın burada bir sorumluluğu söz konusu olmayacaktır. Çünkü VK yüklenen içeriklere doğrudan müdahale etmeyen bir yer sağlayıcıdır. Dolayısıyla hukuki sorumluluk bu içeriği VK’ya yükleyen (upload eden) kişi ve embed ile bir başka sitede gösteren 3. Kişidedir.
Burada tartışılacak çok da fazla bir husus yok. Ancak hak sahiplerine naçizane bir tavsiyede bulunmak isterim. VK gibi yükleme platformlarından çekilen içeriğin x bir web sitesinde gösterilmesi ve sizin bu x isimli siteye karşı şikayetçi olmanız pratik açıdan size bir fayda sağlamayacaktır. Çünkü VK’da yer alan içerik genellikle x sitesi dışında y, z, q, p yani pek çok farklı sitede de gösterilmektedir. (Siz tespit edemeseniz bile.) Bu nedenle doğrudan VK’ya ulaşarak ilgili içeriği kaldırtmanız, haksız kullanılan içeriğinizin diğer sitelerden de eş zamanlı olarak kaldırılmasını sağlayacaktır.
Not: VK burada sadece sembolik olarak kullanılmıştır. VK dışında sayısız streaming servisi vardır.
Not 2: YouTube üzerinde hak sahibi tarafından yayınlanan içeriklerin iFrame / Embed kod ile paylaşılmasında ise bir tartışma bulunmaktadır. Hukukçular arasında ağırlıkta olan görüşe göre bu durumda da bir telif hakkı ihlali söz konusu olacaktır. Benim görüşüme göreyse hak sahibinin kendisi tarafından YouTube’a yüklenen eserin sonradan iFrame / Embed kod ile başka bir sitede paylaşılması telif hakkı ihlali olarak değerlendirilmemeli. Konu hakkında daha önce kaleme aldığımız şu makalelere göz atabilirsiniz.
- Bir Problem: YouTube, Embed Kod ve Telif Hakları
- Web Sitelerinde Embed Kod İle Müzik Veya Video Paylaşımı Telif Hakkı İhlaline Neden Olur Mu?
2. Web Siteme Banner Olarak “Uyarı Göndermeniz Durumunda İlgili İçerik 3 Gün İçerisinde Kaldırılacaktır.” Şeklinde Bir Açıklama Eklemem Beni Sorumluluktan Kurtarır
Şahsen benim en sevdiğim mit “Uyar – Kaldır” prensibi üzerine olan bu yanlış anlaşılma. Bu yanlış anlaşılmanın en büyük sebebi Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yer alan ilgili maddenin hukuk tahsili almamış kişiler tarafından yanlış bir şekilde değerlendirilerek yine bu kişiler tarafından “kendinden çok emin” bir şekilde paylaşılması.
Uyar kaldır sistemi 5846 sayılı Kanun ek madde 4/III. fıkrasından yola çıkarak oluşturulmuş bir mittir. Bu madde hakkı ihlal edilen kişinin öncelikle bilgi içerik sağlayıcısına başvurarak içeriğin 3 gün içerisinde siteden çıkartılmasını, aksi halde cumhuriyet savcısına başvuruda bulunulabileceğini düzenler.
Burada üzerinde durulması gereken husus, içerik sağlayıcısına başvurulsa dahi hak sahibinin maddi ve manevi hak ihlallerinin tazminini isteyebileceğidir. Başka bir ifadeyle hak sahibi içerik sağlayıcısına başvurursa ve içerik sağlayıcısı da bu içeriği kaldırırsa hak sahibi yine de maddi ve manevi haklarının ihlal edilmesi nedeniyle şikayetçi olabilecektir. Kısaca, hukuka aykırı olarak paylaşılan içeriği yayından kaldırmanız durumunda şikayetçi olup olmamak tamamen hak sahibinin inisiyatifindedir.
3. Diğer Sitelerden Aldığım İçerikler Bot Vasıtasıyla Alındığı İçin Telif Hakkı İhlali Yaratmaz
Açıkçası bu madde üzerinde duracak fazla bir şey yok. İçeriği ister kendiniz ister otomatik bir sistem vasıtasıyla ekleyin eğer bir hak ihlali varsa sonucu değiştirmeyecektir. Telif hakkı ihlali, telif hakkı ihlalidir.
4. Oluşturduğum İçerikte Birkaç Saniye Başka Birine Ait Video Kullandım. Videonun Tamamını Kullanmadığım İçin Hak İhlali Yapmam
Telif hakkıyla korunan bir içeriğin bir kısmını izinsiz olarak kullanmanız eyleminizi hukuka uygun hale getirmez. Telif hakkıyla korunan bir şarkıdan ya da videodan bir kesiti izinsiz kullanmanız yine de telif hakkı ihlaline sebep verecektir. (Adil kullanıma ilişin hususlar saklı olmak üzere.)
5. Hobi Amaçlı Açtığım Web Sitemde Beğendiğim Şarkı ya da Karikatürleri Paylaşıyorum. Ticari Bir Amaç Gütmediğim İçin Telif Hakkı İhlali Olmaz
Yapılan masumane hatalardan birisi de kişinin beğendiği bir eseri web sitesinde paylaşması ve gerçekten de bu paylaşımdan bir gelir elde etmemesi ya da çok az gelir elde etmesidir. Telif hakkıyla korunan bir eseri, hak sahibinden izin almadan kendi web sitenizde yayınlamanız telif hakkı ihlaline sebebiyet verecektir. Bu paylaşımdan bir gelir elde edip etmemenizin bir önemi yoktur.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m. 71/1’de düzenlendiği üzere “Bir eseri, icrayı, fonogramı veya yapımı hak sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın işleyen, temsil eden, çoğaltan, değiştiren, dağıtan, her türlü işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma ileten, yayımlayan ya da hukuka aykırı olarak işlenen veya çoğaltılan eserleri satışa arz eden, satan, kiralamak veya ödünç vermek suretiyle ya da sair şekilde yayan, ticarî amaçla satın alan, ithal veya ihraç eden, kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran ya da depolayan kişi hakkında bir yıldan beş yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.” Görüldüğü üzere yasa koyucu, ilgili maddede bahsedilen eylemlerin gerçekleşmesi halinde verilecek cezayı bir gelir elde etmeye bağlamamıştır. Dolayısıyla bu eylemin gerçekleşmesi halinde gelir elde edip etmediğinize bakılmaksızın bu durum telif hakkı davalarına konu olabilecektir. (Adil kullanıma ilişkin hükümler saklıdır.)
6. Web Sitemde Yer Alan İçeriklerde Kullandığım Görselleri Google’dan Aldığım İçin Hak Sahibinden Ayrıca İzin Almam Gerekmez
Google’dan bulduğunuz görseller, Google’ın kendisi tarafından oluşturulmaz. Bu nedenle bu görsellerdeki tasarruf yetkisi Google’da değil, hak sahibindedir. Dolayısıyla sizin Google’dan aldığınız görsellerin büyük çoğunluğu telif hakkıyla korunmaktadır. Hak sahibinin izni olmaksızın kullandığınız görseller ise telif hakkı davalarına konu olabilir. Bu nedenle kullanacağınız görsellerin telif hakkıyla korunmadığından emin olmalısınız. Örneğin Pixabay gibi ücretsiz stock fotoğraf platformlarını kullanmanız yaşayacağınız telif hakkı problemlerinin büyük ölçüde önüne geçecektir.
Telif hakkına ilişkin diğer hususlar ve merak ettikleriniz için bize ulaşabilirsiniz.
İnsanlar Bu Konuyu Tartışıyor.
Yorumları göster Hide commentsMerhaba, forumda bir çocuk yıllar önce bir karikatür paylaşmış. Dava açılmış bu konu hakkındaki görüşünüz nedir? Ve para verip makale yazdırdığımız genç (oyunun nasıl oynanacağını anlatan makale) başka bir siteden değiştirerek yazmış. Bizim sorumluluğumuz nedir?
Merhaba,
Eğer siz sadece yer sağlayıcı konumunda bir web sitesi / platform iseniz sizin hukuki sorumluluğunuza gidilmemesi gerekir diye düşünüyorum.
Profesyonel hukuki destek almak isterseniz bir randevu talebinde bulunabilirsiniz. Selamlar.
görseller olayına çok şaşırdım. Benim sitemdeki tüm görseller Google\’dan bulduğum görseller. yüzden fazla içerik mevcut. bu görselleri değiştirmem günlerimi alır. değiştirmezsem telif hakkı davası açarlar mı? ayrıca bilgilendirmeleriniz için teşekkür ederiz hocam. düzenli olarak takip ediyoruz
Selamlar,
Evet hak sahibi izinsiz kullanım nedeniyle ilgili görseli dava konusu yapabilir. Bu nedenle telifsiz görsel kullanmanızı öneririm. Tabi Google’daki her görsel telif hakkıyla korunuyor demek de doğru olmaz ama büyük bir kısmının telif korumasında olduğunu söyleyebilirim.